Xavfsizlik relylari afzalliklari va roli

Vazifa:
Xavfsizlik releysining eng muhim funksiyasi yuqori ishonchlilikka ega bo'lgan xavfsizlik boshqaruv tarmog'ini yaratishdir. O'zida yoki tashqi jihozda nosozlik yuzaga kelsa, tizim xavfsiz holatga (odatda to'xtash) o'tishini ta'minlaydi, bu esa odamlar va uskunalar xavfsizligini himoya qiladi.

Oddiy releylardan farqli o'laroq, xavfsizlik releylari "nosozlikda xavfsizlik" printsipi asosida loyihalashtirilgan. Bu uning ichki qismlarida (masalan, kontaktlarning yopishib qolishi, bobin yonib ketishi, prujina uzilishi kabi) nosozlik yuzaga kelsa ham chiqish signali majburiy ravishda uziladi va nazorat qilinayotgan uskuna xavfli tarzda ishlash o'rniga to'xtab qoladi degan ma'noni anglatadi.

Asosiy funksiyalar:
1. Majburiy boshqariladigan kontakt tuzilmasi
Bu xavfsizlik releysi bilan oddiy releylar o'rtasidagi eng asosiy farqdir. U ichki qismida maxsus mexanik blokirovka tuzilmasiga ega bo'lib, doim ochiq kontaktlar va doim yopiq kontaktlar bir vaqtning o'zida yopilmasligini ta'minlaydi.

Ishlash printsipi: Tulba o'q qopqog'iga tok berilganda, oddari ochiq kontakt yopiladi va oddari yopiq kontakt esa ochiladi. Agar kontaktlarning ba'zilari nosozlik tufayli (masalan, kontaktlarning payvandlanib qolishi) ochilmay qolsa, ichki mexanik blokirovka oddari yopiq kontaktlarning yopilishiga to'son qo'yadi. Shu tariqa, xavfsizlik tekshiruvi davomida (masalan, qayta sozlashdan oldin elektr zanjirini tekshirish) boshqaruv tizimi oddari yopiq kontaktlarning yopilmaganligini aniqlash orqali nosozlikni aniqlay oladi va ushbu vosita ishga tushmasligini ta'minlaydi.

Maqsad: O'z kontaktidagi nosozliklarni faol ravishada aniqlash va kontaktlarning yopishib qolishidan kelib chiqadigan xavfsizlik funksiyasining buzilishini oldini olish.

2. Nusxalash va o'zini nazorat qilish
Nusxalangan dizayn: Xavfsizlik relyesining ichida odatda ikkita yoki uchta mustaqil relye zanjiri mavjud. Ular birgalikda ishlab, chiqish signallarini boshqaradi. Yakuniy xavfsizlik chiqishi faqat barcha ichki relyelar me'yorida ishlaganda ulanadi. Ularning birortasi nosozlik yuz berganda butun chiqish uziladi.

O'zini nazorat qilish: Ichki kontaktlarning holatini (majburiy boshqaruv tamoyilidan foydalangan holda) va kirish signallarining mantiqiy bog'liqligini nazorat qilish orqali xavfsizlik releysi o'zini doimiy ravishada diagnostika qiladi. Agar nuqson aniqlansa, u darhol bloklanadi va chiqish uziladi.

3. Ikki kanalli kirish

Ko'pchilik xavfsizlik releysilari favqulodda to'xtatish tugmalariga, xavfsizlik eshiklariga, yorug'lik koridorlariga kabi xavfsizlik qurilmalarini ulash uchun ikkita mustaqil kirish kanallari (masalan, CH1 va CH2) bilan loyihalashtirilgan.

4. Maqsad:

Qisqa tutashuvni aniqlash: Agar ikkita kirish signali liniyalari orasida qisqa tutashuv sodir bo'lsa, xavfsizlik releysi mantiqiy tekshiruv orqali uni aniqlay oladi. Masalan, favqulodda to'xtatish tugmasi bosilganda, nazariy jihatdan ikkala kanal ham bir vaqtning o'zida uzilishi kerak. Agar faqat bittasi uzilsa, ikkinchisi esa qisqa tutashuv tufayli "yoqilgan" holatda qolsa, releys bu nuqson sifatida aniqlab, bloklaydi.

Ishonchlilikni oshirish: Ikki kanalli aloqa ortiqchalikni ta'minlaydi. Hatto bitta kanal ishlamasa ham, boshqa kanal xavfsizlik funksiyalarini ishga tushira oladi.

5. Ishonchli qo'lda qayta o'rnatish funktsiyasi
Xavfsizlik sharoitlari tiklangandan so'ng (masalan, favqulodda to'xtatish tugmasi qayta o'rnatilganda yoki xavfsizlik eshiklari yopilganda), xavfsizlik relayi avtomatik ravishda chiqishni qayta boshlaydi. U alohida va aniq "Reset" tugmasi yoki signali orqali qo'lda qayta o'rnatilishi kerak.

Maqsad: uskunalarni qayta ishga tushirishdan oldin operator o'z-o'zidan joydagi xavfsizlik holatini tasdiqlashi va qayta o'rnatishni faol amalga oshirishi kerakligini ta'minlash. Bu esa xavf bartaraf etilmaganda qurilmani tasodifan qayta ishga tushirishdan to'sadi.

6.Statusga ko'rsatma
Xavfsizlik relaylari odatda bir nechta LED ko'rsatkich chiroqlari bilan jihozlangan (masalan, quvvat, kirish kanali holati, chiqish holati, xato holati va boshqalar), ular tizimning holatini tezda tashxis qilishi va xatolarni aniqlash va ta'mirlashni osonlashtirishi mumkin.